Prawidłowy poziom cukru u 65-latka. Czy cukier 140 to już cukrzyca? Bądź ostrożny

Cukrzyca po 65. roku życia często objawia się inaczej, niż u młodszych osób, poważniejsze też bywają powikłania. Ponieważ wraz z wiekiem zmienia się gospodarka węglowodanowana, normy cukru we krwi, według których ocenia się ryzyko cukrzycy w starszym wieku, są nieco inne. Na co zwrócić uwagę, aby nie przeoczyć cukrzycy u seniora?

Szacuje się, że około 40 proc. osób powyżej 65. roku cierpi na cukrzycę typu 2. Te statystyki są jeszcze bardziej niepokojące, gdy uświadomimy sobie, że u wielu seniorów choroba jest diagnozowana bardzo późno, gdy już poczyni spustoszenia w organizmie. Lekarze przestrzegają ponadto, że w podeszłym wieku cukrzyca może przebiegać bez jawnych objawów klinicznych. Wówczas do rozpoznania cukrzycy dochodzi przypadkowo, zwykle przy okazji konsultacji lekarskich czy rutynowych badań laboratoryjnych. Stąd konieczność bacznej obserwacji organizmu i objawów u starszej osoby.

Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 rośnie wraz z wiekiem z powodu zmian w gospodarce węglowodanowej, związanych ze wzrostem oporności tkanek na działanie insuliny oraz zmniejszeniem jej wydzielania. Czasem za skokami cukru we krwi stoją przyjmowane leki na przewlekłe schorzenia, na przykład choroby serca.

Ponadto ryzyko cukrzycy zwiększa nadwaga oraz otyłość (zwłaszcza brzuszna), niewłaściwa dieta, mała aktywność fizyczna w zaawansowanym wieku (a czasem jej całkowity brak z powodu poważnych schorzeń), a także nadciśnienie tętnicze czy wysoki cholesterol.

Kiedy u starszych osób rozpoznaje się cukrzycę?

Aby zdiagnozować cukrzycę wykonuje się badania krwi (na czczo i po posiłku):

• Poziom cukru na czczo – norma to 70–99 mg/dl (3,9–5,5 mmol/l), ale w przypadku osoby starszej ta norma jest nieco inna i wynosi 80–140 mg/dl
• Poziom cukru we krwi mierzony dwie godziny po posiłku – wskazania poniżej 140 mg/dl (7,8 mmol/l) są normą, u starszych osób natomiast ten wskaźnik nie powinien być wyższy niż 180 mg/dl (10 mmol/l)

Jeśli cierpimy na cukrzycę badania stężenia glukozy we krwi musimy robić każdego dnia (do ciągłego monitorowania glikemii służą specjalne urządzenia).

U diabetyków poziom glukozy we krwi powinien mieścić się (przez 70 proc. czasu obserwacji, czyli około 16 godzin na dobę) w zakresie 70-180 mg/dl (3,9-10,0 mmol/l). Na czczo te wskazania nie powinny przekraczać poziomu 130 mg/dl, a dwie godziny po posiłku – 180 mg/dl.

• Osoby starsze i osoby z wysokim ryzykiem hipoglikemii – w tym przypadku więcej niż połowa odczytów w ciągu doby powinna być w przedziale 70-180 mg/dl, a mniej niż 10 proc. odczytów może pokazywać wartości powyżej 180 mg/dl.

Drugim testem, pomagającym w diagnozowaniu cukrzycy jest OGTT, czyli doustny test tolerancji glukozy, zwany również krzywą cukrową:

• wynik prawidłowy – gdy wartość cukru jest poniżej 140 mg/dl (7,8 mmol/l)
• nietolerancja węglowodanów (stan zagrożenia cukrzycą) – gdy wartość jest w przedziale od 140 do 199 mg/dl (7,8-11,1 mmol/l)
• cukrzyca – gdy wartość jest większa lub równa 200 mg/dl (11,1 mmol/l)

Hemoglobina glikowana (HbA1c) z kolei pokazuje średnie stężenie glukozy we krwi w ciągu ostatnich trzech miesięcy. Tu wartość nie powinna przekraczać 7,0 proc., a im jest wyższa, tym cukrzyca jest gorzej kontrolowana. W przypadku diabetyków będących w podeszłym wieku niepokojąca jest wartość równa lub niższa niż 8,0 proc. (64 mmol/mol).

Objawy ostrzegawcze w przypadku hiperglikemii i hipoglikemii

Objawy hiperglikemii, czyli podwyższonego poziomu cukru we krwi:

• zwiększone pragnienie
• suchość w ustach
• oddech o kwaśnym zapachu
• senność
• nudności i wymioty
• bóle głowy
• w ostatnim stadium pojawia się śpiączka

Objawy hipoglikemii, czyli zbyt niskiego poziomu cukru we krwi:

• uczucie głodu (tzw. wilczy głód)
• wzmożone pocenie
• znużenie
• problemy ze skupieniem uwagi, dezorientacja
• drżenie (np. rąk)
• ból głowy
• zawroty głowy
• bladość skóry
• nagłe zmiany nastroju lub zachowania, np. płacz lub złość bez wyraźnego powodu
• niezgrabne lub gwałtowne ruchy
• zasłabnięcie

Więcej artykułów na temat zdrowia przeczytasz na głównej stronie Gazeta.pl.

Czytaj także

• Te objawy łatwo ignorować. Jak nie przeoczyć początku groźnej choroby?
• Poziom cukru a wiek. Jaki powinien być u osób starszych?
• Prawidłowy poziom cukru na czczo. Jak czytać wyniki? Jak obniżyć poziom cukru?